Arthur Nortje, Zuid-Afrika (1942-1970)

Arthur Nortje werd in 1942 geboren te Oudtshoorn. Zijn moeder was ongetrouwd en Nortje heeft nooit geweten wie zijn vader was.

Hij ging naar school te Port Elizabeth alwaar hij onder andere les kreeg van de bekende schrijver/dichter Dennis Brutus, welke de liefde voor literatuur en met name de poëzie in de jonge Nortje wist aan te wakkeren. Na Port Elizabeth studeerde hij aan the University College of the Western Cape te Kaapstad.

De dagelijkse confrontatie met de apartheid, zorgde er onder andere voor dat hij steeds vaker gedichten begon te schrijven, welke geregeld gepubliceerd werden.

Hij ontving een beurs en vertrok naar Engeland om aldaar aan Jesus College te Oxford te studeren.

Hij emigreerde naar Canada in 1967 alwaar hij les gaf te Hope & Toronto. In 1970 keerde hij terug naar Londen om te werken aan zijn doctoraal, maar stierf kort daarna op 8 december van dat jaar aan een overdosis.

Zijn gedichten werden postuum gepubliceerd in de bundel dead roots (1973) & lonely against the light (1973). Zijn poëzie handelt voor een groot deel over Zuid-Afrika's apartheid en zijn zelf verkozen ballingschap. De daaraan te koppelen gevoelens van eenzaamheid en ongelukkige liefdes, waar hij ook veelvuldig over geschreven heeft, zorgde ervoor dat hij in de laatste jaren van zijn leven regelmatig depressief was en steeds afhankelijker van drugs.

Autopsy

I

My teachers are dead man. I was too young
to grasp their anxieties, too nominal an exile
to mount such intensities of song;
knowing only the blond
colossus vomits its idigestible
black stepschildren like autotoxins.

Who can endure the succubus?
She who had taught them proudness of tongue
drank an aphrodisiac, then swallowed
a purgative to justify the wrong.
Her iron-fisted ogre of a son
straddled the drug-blurred townships,
breathing hygienic blasts of justice.

Rooted bacteria had their numbers
swiftly reduced in the harsh sunlight of arc-lamps,
the arid atmosphere where jackboots scrape
like crackling electric, and tape recorders
ingest forced words like white corpuscles,
until the sterile quarantine of dungeons
enveloped them with piteous oblivion.

In the towns I've acquired
arrive the broken guerillas, gaunt and cautious,
exit visas in their rifled pockets
and no more making like Marx
for the British museum in the ninetheenth century,
damned: the dark princes, burnt and offered
to the four winds, to the salt-eyed seas. To their earth
unreturnable, The world recieves
them, Canada, England now that he laager
masters recline in a gold inertia
behind the arsenal of Sten guns. I
remember many, but especially one
almsot poetic, so undeterrable.


II

He comes from knife-slashed landscapes:
I see him pounding in his youth across red sandfields
raising puffs of dust at his heels,
outclassing the geography of dongas
mapped by the ravenous thundery summers.
He glided down escrapments like the wind, until
pursued by banshee sirens
he made their wails the kernel of his eloquence,
turning for a time to irrigate
the stretches of our virgin minds.

Thus - sensitive precise
he stood with folded arms in a classroom
surveying a sea of galvanized roofs,
transfixed as a chessman, only
with deep inside his lyric brooding,
the flame-soft bitterness of love that recrudescres;
O fatal loveliness of the land
seduced the laager masters to disown us.

36,000 feet above the Atlantic
I heard an account of how they had shot
a running man in the stomach. But what isn't told
is how a warder kicked the stitches open
on a little known island prison which used to be
a guamo rock in a sea of diamond blue.

Over the phone in a London suburb he sounds
grave and patient - the years have stilled him:
the voice in a dawn of ash, moon-steady,
is wary of sunshine which has always been
more diagnostic than remedial.

The early sharpness passed beyond to noon
that melted brightly into shards of dusk.
The luminous tongue in the black world
has infinite possiblities no longer.