donderdag 22 juli 2010

Mario de Sá-Carneiro. Portugal (1890 - 1916)



19.05.1890 Lissabon
26.04.1916 Parijs

Sá-Carneiro werd geboren op 19 mei 1890 te Lissabon in een rijke familie, met een sterke militaire traditie. Zijn moeder overleed toen Mario twee jaar oud was, waarna hij grotendeels werd opgevoed door zijn grootouders op een boerderij nabij Lissabon. Sá-Carneiro schreef zijn eerste gedichten toen hij een jaar of 12 was. Op zijn zestiende had hij reeds werken vertaald van mannen als Victor Hugo, Johann Wolfgang von Goethe en Friedrich Schiller. Zijn eerste proza schreef hij op de middelbare school, ingegeven door zijn werkzaamheden als acteur. In 1911 vertrok hij naar Coimbra alwaar hij rechten ging studeren. Maar hij zou niet verder komen dan het eerste jaar. In Coimbra ontmoette hij echter wel Fernando Pessoa, met wie hij al snel een hechte vriendschap onderhield. Het was Pessoa, die hem introduceerde bij een groep van modernisten te Lissabon.

Na Coimbra vertrok Sá-Carneiro naar Parijs om te gaan studeren aan het Sorbonne. Hoewel zijn vader stug doorging met het betalen van het lesgeld, stopte Mario al snel met het bezoeken van de colleges. Hij leefde het leven van een bohemian, zijn tijd grotendeels doorbrengend in de theaters en cafe's van de stad, alwaar hij verliefd werd op een prostituee.

Samen met Pessoa en Negreiros schreef hij voor Orpheu, een tijdschrift voor poezie en artistiek proza dat sterk beinvloed werd door de europese Avant-Garde. Het tijdschrift was te futuristisch voor de op dat moment heersende portugese schriftgeleerden en zorgde dan ook voor menig schandaal. De controversie rond het blad en de heersende geldproblemen (zijn vader trok zich terug zorgde ervoor dat er slechts twee edities uit zouden komen. Twee edities die overigens een grote eeuwigheidswaarde hebben binnen de Portugese literatuur.

Gebukt onder de geldproblemen en zware depressies schreef Sá-Carneiro op 31 maart 1916 een dramatische brief aan Pessoa. "Unless a miracle, next Monday, March (or even the day before), your friend Mário de Sá-Carneiro will take a strong dose of strychnine and disappear from this world".

Uiteindelijk pleegde hij op 26 april 1916 zelfmoord door een grote dosis strychnine naar binnen te werken in het Hôtel de Nice te Montmartre, Parijs.



Zijn literaire invloeden waren onder andere Edgar Allan Poe, Oscar Wilde, Charles Baudelaire, Stéphane Mallarmé, Fyodor Dostoevsky, Cesário Verde en António Nobre.

Álcool

Guilhotinas, pelouros e castelos
Resvalam longemente em procissão;
Volteiam-me crepúsculos amarelos,
Mordidos, doentios de roxidão.

Batem asas de auréola aos meus ouvidos,
Grifam-me sons de cor e de perfumes,
Ferem-me os olhos turbilhões de gumes,
Descem-me a alma, sangram-me os sentidos.

Respiro-me no ar que ao longe vem,
Da luz que me ilumina participo;
Quero reunir-me, e todo me dissipo ---
Luto, estrebucho... Em vão! Silvo pra além...

Corro em volta de mim sem me encontrar...
Tudo oscila e se abate como espuma...
Um disco de oiro surge a voltear...
Fecho os meus olhos com pavor da bruma...

Que droga foi a que me inoculei?
Ópio de inferno em vez de paraíso?...
Que sortilégio a mim próprio lancei?
Como é que em dor genial eu me eternizo?

Nem ópio nem morfina. O que me ardeu,
Foi álcool mais raro e penetrante:
É só de mim que ando delirante ---
Manhã tão forte que me anoiteceu.