Aloysius Bertrand, Frankrijk (1807-1841)

Bertrand introduceerde het proza gedicht in de Franse literatuur en wordt gezien als een voorbeeld voor de latere symbolisten.

Hij werd als Louis Jacques Napoleon Bertrand op 20 april 1807 geboren in Ceva, Piemonte, Italie (toendertijd onderdeel van Napoleons Frankrijk). Zoon van Georges Bertrand, luitenant in het Franse leger en Laura Davico, de dochter van de plaatselijke burgermeester.

In 1814 keerde zijn familie terug naar Dijon, alwaar hij zijn onderwijs genoot, & in 1826 lid werd van een kleine maar gerenommeerde literaire kring. Aldaar werd hij in de gelegenheid gesteld zijn eerste gedichten voor te dragen. Door zijn locale bekendheid werd hij in 1826 benoemd tot het hoofd van Le Provincal, een plaatselijke krant. Een betrekking die hij slechts enkele maanden zou houden in verband met zijn vertrek naar Parijs.

Maar aangezien hij het maar niet voor elkaar kreeg zijn gedichten gepubliceerd te krijgen keerde hij reeds in 1830 teleurgesteld terug naar Dijon. Maar ook daar kon hij niet aarden, Parijs en zijn literaire droom bleven aan hem trekken zodat hij eind 1832 toch weer zijn geluk ging beproeven in de Franse hoofdstad. Maar proeven zou hij er weinig.

Neem nu zijn belangrijkste werk Gaspard de la Nuit (een bundel prozagedichten) dat door grote namen zoals Hugo & Saint-Beuve zeer gewaardeerd werd maar met heel veel moeite het literaire publiek zou bereiken . Want hoewel hij het manuscript reeds in 1836 wist te verkopen aan Eugene Renduel, zou deze pas in 1842 gepubliceerd worden. Nauwelijks een jaar na zijn dood door tuberculose in een Parijs ziekenhuis op 29 april 1841. En zelfs in 1842 was de ontvangst van het boek erg koeltjes. Pas toen het enkele jaren later door onder andere Baudelaire & Mallarme herhaaldelijk geprezen werd, begon het publiek zich er voor open te stellen.

Gaspard de la Nuit is een bundel fantasierijke prozagedichten. Het werk reflecteert ondanks alle beschreven gruwelen ook het romantische karakter van het middeleeuwse, het mysterieuze & het bizarre. In het nederlands is Gaspard de la Nuit onder andere te verkrijgen in een vertaling van Hans van Pinxteren bij uitgever Athaneum -Polak & van Gennep.

---

Meermin (oorspronkelijke titel Ondine)

Hoor!Hoor! Ik ben het, Ondine, die met deze regendruppels ruisend strijkt langs de ruitjes van je vensterraam, vaal verlicht door de manestralen; hier is de kasteelvrouw in een gewaterde wade, die op haar balkon uitstaart over het slapende meer in de mooie besterde nacht.

Elke golf is een meerman die zwemt in de stroom , en elke stroom een pad dat slingert naar mijn paleis, en mijn paleis verheft zich op de bodem van het meer, vloeibaar bouwwerk in de driehoek van vuur, aarde en lucht.

Hoor! Hoor! Mijn vader slaat het kwakende water met een groene elzentak, en mijn zusters strelen met schuimende armen de koele eilanden van wier, waterlelies en lissen, of drijven de spot met de wrakke, baardige wilg die te vissen staat.

Aan het einde van haar ruisend lied smeekte ze mij haar ring te steken aan mijn vinger, de gemaal te worden van een meermin en met haar mee te gaan naar haar paleis, om te tronen over de meren.

En toen ik antwoordde dat ik een aardse vrouw beminde, vergoot zij pruilend en gekrenkt een paar tranen, lachte schaterend en loste op in flarden regen, die zilverend gutsten langs mijn blauwe ruitjes.

© vertaling : Hans van Pinxteren

---

In 1908 componeerde Ravel Gasdpard de la nuit - een drietal spookachtige gedichten voor de piano - geinspireerd op het werk van Bertrand.