donderdag 14 mei 2009

Thorleif Auerdahl (1895-1918)



Thorleif Auerdahl geldt als één van de wegbereiders der Noorse dichters binnen de arbeidersbeweging.

Hij werd geboren op 12 februari 1895 te Drammen, Noorwegen. Toen hij vier jaar oud was, overleed zijn vader, waarna zijn moeder met twee kinderen naar Kristiana (het huidige Oslo) verhuisde. Thorleif moest al vroeg aan het werk en had diverse baantjes. Sommige overigens voor korte duur aangezien hij de ene keer tegenwerkt werd door zijn gezondheid & een andere keer weer door het feit dat hij zich zeer betrokken voelde bij de arbeidersbeweging.

Zijn eerste gedichten verschenen in een plaatselijke krant, toen Thorleif nog een tiener was.

In 1915 verschenen er gedichten van zijn hand in Politisk karikaturalbum (dat overigens door hemzelf uitgegeven werd), in 1917 gevolgd door zijn bundel Ørneland.

Op 12 juli 1918 overleed hij te Kristiana op 23 jarige leeftijd aan de gevolgen van Tuberculose.




Første mai

Der tramper just nu over jorden en hær
kaldet av maidagens solrene glæde ...
Vaaren, som yr vinker sommeren nær,
bruser selv med i den bølgende kjæde
hvorover faner - flammende maner
folkene fremad i maidagens skjær,

Der toner idag over jorden et ord,
livgit av vaaren og favnet av folket,
for at der frem av det foraar som gror,
fælles skal skapes hvad ordet har tolket
soldøpt i faner - hvori man aner
menneskehetens forbrødring paa jord...

Og ordet er frihet og likhet og ret
ras og ruin over raadende løgne!...
Ordet er livskraft og hat under et.
speilet i tusinders mørkvante øine.-
Nyvakt av skjæret - maidagen æret
troner i spirende sommerskrud klædt!

© Thorleif Auerdahl
Hieronder volgt de vertaling van dit gedicht die Peter Knipmeijer (ism Frederik Solleveld) wist te vervaardigen

1 mei

Er galoppeert nu over aarde een leger,
verkild door de glans van een meidagse zon
en de lente, terwijl wij de zomertijd wenken,
bruist met ons mee in de golvende stroom.
Daarboven vlaggen als vlammende manen.
Voorwaarts het volk in de golven van mei!

Er klinkt vandaag over de wereld een woord,
geboren uit lente, gewenst door het volk.
Steeds vaker ontstaat in de groeiende massa
wat men in de kolkende boodschappen hoort.
Gedoopt onder spandoeken onder de zon
voelt men verbroedering waar het maar kan.

En het woord is gelijkheid en vrijheid en recht.
De razende sloper van heersende leugens!
Het woord dat is levenskracht samen met haat,
gespiegeld in duizenden donkere ogen.
Ontwaakt in de glans van een prachtige mei
en tronend in velden van bloesemend zaad.

© vertaling: P.Knipmeijer/ F.Solleveld

2 opmerkingen:

peter k zei

Als ik het goed lees werd het Politisk Karikaturalbum ook door hem uitgegeven. Zijn vader stierf jong waarop moeder en twee kinders naar Kristiania verhuisden (Oslo, vanaf 1925). Hij moest al jong aan het werk en had diverse baantjes, sommige daarvan moest hij al snel verlaten wegens gezondheidsomstandigheden, andere omdat hij problemen kreeg vanwege zijn betrokkenheid bij de arbeidersbeweging. Hij publiceerde op jonge leeftijd zijn eerste gedicht in een krant (ik denk de plaatselijke jeugdkrant, weet dit niet zeker).

Jürgen Smit zei

Thanks Peter voor de mooie aanvullingen, zal ze meteen even verwerken in het bovenstaande.

mocht ik ooit nog eens vastlopen op scandinavische teksten, weet ik je te vinden ;)

van dat karikaturalbum had ik inderdaad al zo 'n vermoeden dat hij daar zelf achter stak maar kon dat voor mezelf niet bevestigd krijgen in de duitse bronnen die ik tegenkwam.


groetjes Jur